Spaarproducten
Kunnen we helpen?
Met een flinke dosis acteertalent en overtuigingskracht kunnen fraudeurs ook u op het verkeerde been zetten. Zeker als ze zich voordoen als een vriend, familielid of andere bekende. Tips om vriend-in-noodfraude te herkennen.
Vriend-in-nood- of hulpvraagfraude is geen nieuw fenomeen. Het bestaat al minstens 20 jaar. Maar nog elke dag worden mensen er het slachtoffer van. Bij deze vorm van fraude doet iemand zich voor als een vriend, kennis of familielid. Omgekeerd kan ook, waarbij de fraudeur uw kennissen aanschrijft in uw naam. Dat kan via e-mail, sms, sociale media of appberichtjes. De opzet is altijd dezelfde: uw ‘zoon’, ‘tante’ of ‘vriend’ vraagt om uw financiële hulp.
Hoe gaat vriend-in-nood-fraude in zijn werk?
Op een of andere manier krijgt de fraudeur uw contactenlijst in handen, of een contactenlijst waarin u vermeld staat. Dat kan bijvoorbeeld door een gehackt mailaccount of mobiel nummer. Met wat zoek- en puzzelwerk (dankzij Google en sociale media) kan de fraudeur zien wie een naaste vriend of familielid is. Op die manier kan hij of zij heel gericht elk slachtoffer benaderen.
De fraudeur kan contact opnemen vanaf een onbekend e-mailadres of mobiel nummer. Dat gaat meestal met een smoesje: “Mijn telefoon is gestolen en ik gebruik de smartphone van een vriend.” Of “Hoi papa, ik had gedoe met mijn oude telefoon en dit is mijn nieuw nummer”. Of “Hello mam, mijn telefoon zat helaas in de was ...” Maar het bericht kan ook vanaf een bekend e-mailadres of mobiel nummer verzonden zijn.
Uw dochter is haar smartphone kwijtgeraakt, uw vriend zit in het buitenland en zijn portefeuille is gestolen, uw neefje heeft het financieel moeilijk, … de conversatie draait altijd uit op de vraag of u geld kan overmaken. De fraudeur speelt daarbij natuurlijk handig in op uw emoties en hulpvaardigheid.
Zes mogelijke alarmsignalen van vriend-in-nood-fraude
De vriend neemt niet op als u belt
Bel de vriend of het familielid op, zo kan u horen dat het wel degelijk hem of haar is. Als er niet opgenomen wordt, dan is dat een slecht teken. De fraudeur zal hierop inspelen door een bericht te sturen met de melding dat “het bereik slecht is”, “hij niet kan opnemen omdat er te veel lawaai is op de achtergrond”, “de smartphone vreemde kuren heeft”, enzovoort. Wordt er toch opgenomen, luister dan naar de stem en stel vragen waarop enkel hij of zij het antwoord kan weten.
Er is haast bij
Uw contactpersoon dringt aan om snel te betalen, omdat hij of zij in nood is. Er moet vandaag een factuur betaald worden, anders krijgt uw vriend een boete. Een vriendin in bestolen in Rome, ze heeft dringend geld nodig om te kunnen eten ...
Het is een nieuw of onbekend nummer (of e-mailadres)
Zelfs als er een profielfoto van uw dierbare bij staat, vertrouwt u het toch beter niet. Vervang een oud nummer pas als u de persoon mondeling hebt gesproken en herkend. Probeer ook uw dierbare aan de lijn te krijgen door naar het nummer te bellen dat u al van hem/haar had.
Vreemde betaallink
De link met de betaaluitnodiging of het rekeningnummer ziet er vreemd uit. Of uw kennis vraagt om geld te versturen naar een MoneyGram- of Western Union-kantoor. Hoe dan ook: klik nooit op de link, voordat u uw vriend gesproken hebt.
De grootte van de som
Uw dochter vraagt om 3.000 euro over te schrijven voor een nieuwe smartphone. Of uw vriend die vastzit op de luchthaven vraagt 500 euro voor een nachtje hotel. Vaak staat het gevraagde bedrag niet in verhouding met de eigenlijke kost.
U wordt later opgebeld door ‘een medewerker van de bank’
Fraudeurs combineren vriend-in-noodfraude vaak met andere truken, waardoor u alsnog in de val trapt. Als u de fraudeur in eerste instantie te slim af bent, is het mogelijk dat hij u later opbelt (mogelijk van een nagemaakt nummer van de klantendienst of van het lokale bankkantoor) en zich voordoet als bankbediende, zogenaamde ‘bankkluisfraude’. De ‘bankbediende’ meldt dan bijvoorbeeld dat er een verdachte activiteit is gedetecteerd op uw account. Hij vraagt u dan om uw geld tijdelijk op een andere rekening ‘van de bank’ over te schrijven (die uiteraard niet bestaat). Of vraagt om uw kaartgegevens en/of codes.
Enkele tips voor uw online veiligheid
De bedragen lopen meestal op van een paar honderd tot enkele duizenden euro. Als u ontdekt dat u beetgenomen bent, dan is de fraudeur al lang met de noorderzon verdwenen. Enkele basistips:
- Gebruik tweefactorauthenticatie (= tweestapsverificatie) om in te loggen op uw accounts. Zo voorkomt dat die makkelijk gehackt worden. Dat geldt voor al uw accounts, niet enkel uw bankaccounts.
- Een medewerker van de bank zal u nooit om persoonlijke codes of nummers. Geef in geen geval codes, wachtwoorden of nummers door. Krijgt u bijvoorbeeld een sms-code zonder dat u er één vroeg? Verwittig dan de bank zodat zij kan uitzoeken waarom u dat kreeg.
- Beveilig uw voicemail met een pincode.
- Zorg voor veilige wachtwoorden.
- Meld een poging tot (elke vorm van) fraude ook als u geen schade hebt. Zo krijgt de politie een beter zicht op de criminelen achter deze vorm van oplichting. Een verdachte mail of verdacht bericht kan u melden via verdacht@safeonweb.be.
Lees ook
Heeft u een vraag voor ons? We bellen u graag op een ogenblik dat het u uitkomt.
Maak een afspraak