Zoveel spaargeld heeft u minstens nodig

Net geen 433 miljard euro. Zoveel geld hadden alle Belgische huishoudens in juli vorig jaar samen op hun zicht- en spaarrekeningen. Dat komt neer op een gemiddelde van 46.733 euro per volwassen Belg. Op het eerste gezicht lijkt dat een mooie buffer. Alleen verhult dat gemiddelde heel veel extremen.

De mediaan geeft een betrouwbaarder beeld, en die blijkt uit een studie van de Nationale Bank van België veel lager te liggen: 14.000 euro per volwassen Belg. Het is dan ook niet verwonderlijk dat 48% van onze landgenoten ontevreden is met het bedrag dat hij of zij kan sparen (volgens het Intrum European Consumer Payment Report 2021).

Hoeveel spaargeld moet u minstens hebben?

Een algemene regel is dat een spaarbuffer moet liggen tussen zes tot twaalf maanden netto gezinsinkomen. Deze buffer is bedoeld om onvoorziene kosten of inkomensverlies op te vangen. Een kapotte wasmachine, schade die de verzekering niet dekt, langdurige ziekte, ontslag, enzovoort.

Uw buffer is best aan de hogere kant als u:

• Geen en/of een onregelmatig inkomen heeft (of verwacht te hebben)
• Schoolgaande kinderen heeft (hoe ouder uw kinderen, hoe meer buffer u best voorziet)
• Single bent of de enige verdiener bent in het gezin
• Op hogere leeftijd komt en/of meer gezondheidsuitgaven krijgt (of verwacht te krijgen)
• Een eigen woning heeft (of uw woning nog niet afbetaald is)
• Een of meer wagens (af te betalen) heeft
• Weinig verzekerd bent (geen brandverzekering, hospitalisatieverzekering, familiale verzekering, …)
• Zich in een uitdagende economische omgeving (zoals hoge energieprijzen) bevindt

De tabel hieronder geeft u een beeld hoe groot uw groot spaarbuffer best is, op basis van uw netto maandelijks inkomen en de algemene regel.

Dat u meer spaarbuffer nodig heeft bij een hoger inkomen, heeft te maken met de consumptiegewoonten. Wie meer middelen heeft, houdt er wellicht ook een duurdere levensstijl op na, heeft grotere leningen, enzovoort. Maar dat hoeft uiteraard niet zo te zijn. Heeft u een royaal inkomen, een bescheiden woning die al afbetaald is, geen studerende kinderen, … dan kan een spaarbuffer van minder dan zes maanden netto-inkomen ook volstaan.

Naast deze rationele parameters, telt natuurlijk ook uw gemoedsrust. Behalve de vuistregel van zes tot twaalf maanden netto inkomen als noodrantsoen, volgt u best ook een stuk uw buikgevoel. Als u beter slaapt met een groter bedrag op uw spaarrekening, dan is dat helemaal oké.

Hoe kan u een extra spaarbuffer aanleggen?

De afgelopen drie jaar slaagden Belgen er gemiddeld in 16,5% van hun inkomen te sparen. Om méér te sparen kan u verschillende technieken gebruiken. Een leuke is bijvoorbeeld een maand-niets-uitgeven-challenge.

Een andere techniek is de 80/20-regel. Dat houdt in dat u 20% van uw inkomen spaart en de rest mag uitgeven. In het ideale geval zet u die 20% opzij zodra u uw inkomen ontvangt. Het doel is om ervoor te zorgen dat u dus altijd eerst uzelf 'betaalt' aan het begin van de maand, bijvoorbeeld met een automatische betaalopdracht naar uw spaarrekening. De 80/20-regel combineert flexibiliteit met zekerheid. Niets belet u natuurlijk om te kiezen voor 60/40, 70/30, 90/10, ...

Vraagt u zich af hoe andere gezinnen hun geld besteden? Dan geeft de budgetvergelijker van CEBUD, het Centrum voor Budgetadvies en onderzoek van de Thomas More hogeschool, een interessante indicatie.

Bovenop de spaarbuffer: sparen voor projecten

Het noodrantsoen van 6 tot 12 maanden netto gezinsinkomen dient voor onverwachte uitgaven. Daarnaast is het ook een goed idee om een reserve aan te leggen voor projecten die u op korte en langere termijn heeft. Een renovatie bijvoorbeeld, of een exotische reis, de aankoop van een koersfiets, enzovoort. Maar ook om duurdere maanden te overbruggen (december, schoolstart, …), uw verkeersbelasting, enzovoort. Nu al sparen voor uw pensioen kan ook een slimme zet zijn. Want de inkomsten uit uw wettelijk en aanvullend pensioen zullen wellicht niet volstaan om dezelfde levensstandaard aan te houden.

Waar uw spaargeld plaatsen?

Een geldbuffer aanleggen voor onverwachte kosten doet u best op een spaarrekening, want dan is uw geld vaak meteen beschikbaar. Bij andere financiële producten is dat niet altijd het geval. Het is bovendien een goed idee is om uw spaarbuffer op te splitsen over twee of meer rekeningen:

• Een rekening voor onverwachte uitgaven die u meteen moet doen. Bijvoorbeeld wanneer u stomweg een paal raakt bij het parkeren en u de blikschade wil laten repareren. Dan kiest u voor een rekening waar uw geld al vanaf dag 1 zal opbrengen tot de dag waarop u zal moeten aanwenden. De NIBC Direct Flex rekening is hier een voorbeeld van, maar ook de NIBC Direct Spaarrekening.
  
  
• Een rekening voor kosten die u misschien binnen het jaar verwacht, bijvoorbeeld wanneer uw auto ondertussen een jaartje ouder is en u een gepeperde rekening vreest bij het jaarlijks onderhoud. De NIBC Direct Spaarrekening kan dan interessant zijn: u ontvangt een basisrente op uw spaargeld vanaf dag 1, en – als de gepeperde rekening toch uitblijft – ontvangt u ook de getrouwheidspremie als dat geld 1 jaar op de rekening blijft staan.
  
  
• Een rekening voor de uitgaven die na 1 jaar komen, bijvoorbeeld wanneer u van plan bent om volgend jaar een nieuwe auto te kopen. Een spaarrekening met een hogere getrouwheidspremie (een rente die u ontvangt zodra het spaargeld een jaar lang onafgebroken op de rekening blijft staan), zoals de NIBC Direct Getrouwheidsrekening, kan voor dit soort uitgaven een optie zijn.
  
  
• Een rekening voor uitgaven waarvan u zeker weet wanneer ze zullen komen. Een termijnrekening kan dan een oplossing bieden: eens geopend, kan de rente ervan namelijk niet worden gewijzigd. U bent met andere woorden zeker wat u aan het einde van rit zal ontvangen. Let wel: in tegenstelling tot een spaarrekening, staat geld op een termijnrekening voor de volledige looptijd vast. U moet dus zeker zijn dat u het geld in die periode niet nodig zal hebben.

Om een zicht te hebben over welke soort rekeningen u uw geld best verdeelt, kan het een goed idee zijn om te kijken welke verwachte en onverwachte uitgaven u het voorbije jaar of de afgelopen jaren had. Op langere termijn kan de juiste keuze een verschil in rendement maken. Het loont dus zeker de moeite om de oefening te maken.