Financiële onafhankelijkheid: verre droom of binnen handbereik?

FIRE: vurige beweging voor financiële onafhankelijkheid

Veel heeft te maken met de opkomst van een beweging rond het thema: FIRE of ‘Financial Independence Retire Early’ (financiële onafhankelijkheid, vroeg op pensioen). Een hele hoop vloggers en influencers sprongen op de kar met tips over hoe u met de juiste spaarstrategie en een financieel plan genoeg bijeen kunt sparen om vroeger te kunnen stoppen met werken of gewoon minder gaat werken. Ook serieuze publicaties als The Washington Post en The New York Times wijdden onder die invloed artikels aan het thema.

De fascinatie is logisch. Wie wil er nu niet de mogelijkheid haar of zijn leven vorm te geven zonder rekening te hoeven houden met een job? Tijd voor uw passies, verhuizen naar waar u wilt, veel tijd voor uw gezin: de opties zijn eindeloos.

Een hele som

Wanneer bent u dan juist financieel onafhankelijk? Hoeveel moet u juist bijeen sparen om voor de rest van uw leven uw zin te kunnen doen? Veel hangt af van uw uitgavenpatroon. Wie houdt van verre luxereizen en dure auto’s zal een pak meer geld nodig hebben dan wie in een occasiewagen rond tuft. Aanhangers van de FIRE-beweging hanteren de zogenaamde 4%-regel: u moet 25 keer sparen wat u in één jaar uitgeeft. Wanneer u dan vier procent per jaar afhaalt zou uw spaarpot, indien die slim is belegd, eeuwig moeten meegaan. Anders gezegd: wanneer u 25 keer uw jaaruitgaven hebt gespaard kan u de rest van uw leven verder.

Een vlugge berekening leert dat dat geen makkelijke opgave is. Volgens het Statbel, het Belgische statistiekbureau, gaf een Belgisch gezin in 2018 gemiddeld 35.764 euro uit. Volgens de 4%-regel moeten zij dus 894.100 euro bijeen sparen, zelfs met 2 inkomens geen sinecure. De FIRE-beweging predikt spaarzaamheid, door alle uitgaven waar u op langere termijn niets aan hebt te schrappen. Wanneer we alle niet-noodzakelijke uitgaven uit het budget van het gemiddeld Belgisch gezin halen, komen we op jaarlijkse uitgaven van 23.461 euro of een spaarpot van 586.529 euro, nog steeds een stevige som.

Financiële onafhankelijkheid als proces

Anderzijds, financiële onafhankelijkheid hoeft niet noodzakelijk een absoluut cijfer te zijn. Het is veel nuttiger het te zien als een proces, waarbij u doorheen uw leven stap voor stap bewust met uw financiën omgaat met als doel uw financiële onafhankelijkheid te verhogen.

• De eerste stap is een het uitbouwen van een buffer voor onverwachte uitgaven. Zo hoeft u geen geld te lenen wanneer uw laptop het begeeft, de voorruit van uw auto vervangen moet worden of uw flat onderloopt. Hoe hoog die buffer precies moet zijn, hangt af van uw levenssituatie en welk bedrag u zelf voldoende vindt voor uw gemoedsrust. Vaak wordt als vuistregel 6 keer het maandelijks gezinsinkomen gehanteerd. 

• Vervolgens begint u te denken aan een plan op langere termijn. Zet uw uitgaven op een rij en bepaal hoeveel u op langere termijn kunt sparen. Hoe langer de periode waarover u uw uitgaven berekent, hoe representatiever het getal. Stel doelen op middellange termijn. Een jaar aan uitgaven, een jaarinkomen, de eigen inbreng voor een hypotheek zijn mooie tussenstadia en staan voor telkens een nieuwe graad aan financiële onafhankelijkheid. Elk stadium geeft u meer stabiliteit. Wanneer u een appeltje voor de dorst hebt, hoeft een tegenslag als langdurige ziekte geen financiële catastrofe te zijn. Een eigen huis biedt meer zekerheid dan een huurhuis enz. 

• U heeft de zekerheid van een eigen huis en heeft geld aan de kant voor onverwachte tegenslagen? Bij een volgend stadium kijkt u weer een stap verder. Uw pensioen zal (veel) lager liggen dan uw huidig inkomen. Wilt u dezelfde levensstandaard behouden na uw pensioen, dan spaart u de kloof beter vroeg dan laat bijeen. Bereken hoeveel u ongeveer zult krijgen uit elke pensioenpijler, wanneer u met pensioen gaat en hoeveel u moet sparen om de kloof te dichten. Mypension.be kan u alvast helpen uw pensioen voor te bereiden. 

• Wanneer u bovenstaande stappen heeft doorlopen, kan u tenslotte kijken of er financieel mogelijkheden zijn om vroeger te stoppen met werken of om op vervroegd pensioen te gaan. Elke euro die u extra spaart brengt u dichter bij volledige onafhankelijkheid. Vergeet zeker niet in rekening te brengen dat vroeger stoppen met werken ook betekent dat uw wettelijk pensioen lager zal zijn. En wanneer u door vroeger te stoppen met werken niet voldoet aan de voorwaarden voor vervroegd pensioen, zal u pas op de wettelijke pensioenleeftijd een pensioen ontvangen.

Wanneer u welke stap kan zetten, hangt van veel factoren af. Bovendien kan u niet elk van die factoren controleren. Wat u wel kan doen, is bewust met het concept omgaan en het bij elke financiële beslissing die u maakt in het achterhoofd houden.

Financiële rolmodellen

Hebt u een duwtje in de rug nodig bij het sparen? Of zoekt u inspiratie voor uw financieel plan? Deze vijf rolmodellen voor financiële onafhankelijkheid helpen u op weg.

• Sallie Krawcheck werkte zich op van Wall Street-journalist tot CEO van Citibank. Na een succesvolle passage bij Bank of America richtte Krawcheck Ellevest op, een platform dat financieel advies verstrekt aan vrouwen.
• Jacob Lund Fisker is een Deense astrofysicus en schrijver. In 2010 schreef hij ‘Early Retirement Extreme’, het boek dat de FIRE-beweging inspireerde.
• Mr. Money Moustache is een invloedrijke blogger over financiële onafhankelijkheid. Door zuinig te leven en consequent een deel van zijn salaris te beleggen, kon hij op zijn dertigste op pensioen.
• Grant Sabatier runt de ‘Financial Freedom’ podcast waarin hij gasten uitnodigt die u tips geven over financiële onafhankelijkheid.
• Philip Taylor onderhoudt de website PTMoney. Die staat vol met diepgravende artikels rond alle aspecten van financiële onafhankelijkheid.

Financiële onafhankelijk betekent efficiënt sparen en volhouden. We helpen u graag de spaaroplossing te vinden die het best bij uw persoonlijke situatie aansluit. Ontdek onze spaarrekeningen.