Vragen

Wanneer een dierbare overlijdt, begrijpen we dat uw hoofd allerminst staat naar administratieve formaliteiten. We maken dat graag zo zorgeloos mogelijk voor u.

U kan ons het overlijden melden via onder andere info@nibcdirect.be – met een uittreksel van overlijden, als u dat al heeft. We begeleiden u dan stap voor stap verder, tot alle administratieve zaken zijn afgerond. Welke stappen dat zijn en wat wij doen, leest u in het artikel "Wat gebeurt er met de rekeningen bij een overlijden?".

Wanneer we bericht ontvangen van een overlijden, worden de rekeningen van de overledene in eerste instantie geblokkeerd. Maar dat is niet het enige wat er gebeurt. Welke stappen er allemaal gezet worden, leest u in het overzicht hieronder.

Stap 1: melden van het overlijden

Een eerste stap is ons op de hoogte brengen van het overlijden. Dat kan via info@nibcdirect.be, onder andere. Als u ook al het uittreksel van de overlijdensakte heeft, mag u ons dat bezorgen, maar dat kan later ook nog. Dat uittreksel is meestal drie dagen na overlijden beschikbaar.

Wat wij doen:

• Wij blokkeren de spaarrekeningen van de overledene. Dat zijn alle rekeningen waar hij/zij rekeninghouder of mede-rekeninghouder van is. De spaarrekeningen blijven geblokkeerd tot er duidelijkheid is wie de erfgenamen zijn en hoe de erfenis verdeeld wordt.
• Als de langstlevende echtgenoot ook spaarrekeningen bij ons heeft, worden deze ook geblokkeerd. De langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner heeft wel recht op een voorschot op de gemeenschappelijke spaarrekeningen.
• Zodra de rekeningen geblokkeerd zijn, vragen we u het uittreksel van de overlijdensakte – tenzij we dat van u al hebben ontvangen. In dat geval zullen we een attest of akte van erfopvolging.

Stap 2: uittreksel van de overlijdensakte

Vaak kan de begrafenisondernemer u een uittreksel van overlijdensakte bezorgen. Is dat niet zo, kan één van de erfgenamen of een wettelijk vertegenwoordiger bij de gemeente waar de persoon overleed (dienst Burgerlijke Stand), een uittreksel opvragen. Dat uittreksel mag u ons bezorgen via info@nibcdirect.be of via de beveiligde uploadtool.

Wat wij doen:

• We stellen een lijst op met de tegoeden op de NIBC Direct spaar- en termijnrekeningen op het moment van overlijden.
• Die lijst, de fiscale lijst 201, bezorgen we aan de belastingadministratie en vormt de basis om na te gaan of alles is opgenomen in de aangifte van de nalatenschap.
• We vragen u om ons een attest of akte van erfopvolging te bezorgen, zodat we kunnen overgaan tot de vrijgave van de tegoeden.

Stap 3: vrijgave van de tegoeden

Om de rekeningen te deblokkeren en de tegoeden op de rekeningen vrij te geven, hebben we een attest van erfopvolging (opgemaakt door de ontvanger van een registratiekantoor) of akte van erfopvolging (opgemaakt door de notaris) nodig.

Het opmaken van een akte of attest van erfopvolging vraagt tijd. Woont er een erfgenaam buiten de Europese Economische Ruimte, dan kan de deblokkering enkel gebeuren op vraag van de administratie.

U kan een notaris of een andere gevolmachtigde (zoals een advocaat) vragen ons de akte of het attest van erfopvolging te bezorgen, en dan regelen we de verdere administratieve afhandeling met hem. Doet u het liever zelf, dan hebben we bijkomend een verdelingsorder nodig. Dat verdelingsorder bevat de volgende gegevens:

• de volledige namen van iedere erfgenaam,
• de rekeningnummers van de erfgenamen waarop het geld overgemaakt kan worden,
• een recto-verso kopie van de identiteitskaart van iedere erfgenaam,
• hoe het geld op de rekening verdeeld wordt tussen de erfgenamen,
• en een akkoord op de inhoud door alle erfgenamen (datum en handtekening).

Alle documenten (de akte of het attest van erfopvolging, het verdelingsorder, een recto-verso kopie van de identiteitskaarten van de erfgenamen) bezorgt u ons via de beveiligde uploadtool op onze website. Hou er rekening mee dat u maximaal 6 bijlagen per keer kan verzenden.

Wat wij doen:

• Wij deblokkeren de rekening en maken het geld over aan de erfgenamen, op basis van de akte (of attest) van erfopvolging en het verdelingsorder en sluiten de rekeningen af.
• Ook de gemeenschappelijke rekeningen van de overledene worden afgesloten. De mede-rekeninghouder kan dan een nieuwe spaarrekening openen bij NIBC Direct en zijn/haar deel daarop laten storten, of een andere begunstigde rekening doorgeven.

Bent u niet zeker of de overledene een rekening heeft bij NIBC Direct, dan kan u ons een e-mail sturen naar info@nibcdirect.be met een uittreksel van de overlijdensakte. Wij zoeken op of de overledene rekeningen bij ons heeft. Als dat zo is, blokkeren we die en stellen we de fiscale lijst voor de belastingadministratie op.

Wat u ook kan doen, is een onderzoek aanvragen bij Febelfin, de Belgische federatie van de financiële sector. Febelfin stuurt die aanvraag dan door naar zijn banken-leden, en die gaan na of de overledene klant is, tot 3 jaar voor het overlijden. Zo’n aanvraag is evenwel niet gratis.

Een attest van erfopvolging wordt door een registratiekantoor opgemaakt, een akte van erfopvolging door de notaris.

Een attest van erfopvolging is gratis, maar u moet zelf de aanvraag doen en kan enkel onder bepaalde voorwaarden. Op de website van FOD financiën staat hierover meer informatie, en vindt u ook het aanvraagformulier en de documenten die u naar het registratiekantoor moet meenemen.

Wordt er niet voldaan aan de voorwaarden, dan kan u enkel bij de notaris terecht die een akte van erfopvolging zal opmaken. Hij zal ook een aantal administratieve formaliteiten uit handen nemen.

Een attest of akte van erfopvolging is trouwens enkel opgesteld worden wanneer de belastingadministratie op de hoogte is van alle tegoeden die de overledene heeft.

Wanneer we melding krijgen dat één van onze klanten overleden is, worden de rekeningen van de overledene maar ook die van de langstlevende echtgenoot geblokkeerd. Als bank zijn we onder andere wettelijk verplicht een correcte lijst met tegoeden en verworven interesten aan de fiscus te bezorgen (de fiscale lijst 201), en de tegoeden van de rekeningen van de overledene aan de erfgenamen correct vrij te geven (op basis van het verdelingsorder). Op het moment van de melding is daarover geen duidelijkheid.

Het gevolg is dat de langstlevende echtgenoot niet aan zijn/haar geld kan tot we de akte of het attest van erfopvolging en het verdelingsorder hebben ontvangen, en de rekeningen worden gedeblokkeerd. Rekeningen die enkel op naam van de langstlevende echtgenoot staan, kunnen in bepaalde situaties wel eerder gedeblokkeerd worden, als er bijvoorbeeld een huwelijkscontract werd opgesteld. In dat geval kan u best contact opnemen met onze klantendienst.

De langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner heeft wettelijk wel recht op een voorschot voor dringende uitgaven. Dat voorschot kan gaan tot de helft van het bedrag op de rekeningen, met een maximum van 5.000 euro. Een attest hebben we hiervoor niet nodig, hou er wel rekening mee dat dit maximumbedrag geldt voor alle banken samen.

Bent u getrouwd onder het stelsel van scheiding van goederen? Dan kunnen we uw individuele rekeningen meteen deblokkeren. We hebben wel een officieel bewijs nodig (een verklaring van de notaris, bijvoorbeeld) dat het stelsel van scheiding van goederen gold op moment van overlijden.

Een verdelingsorder is nodig om de tegoeden op de rekening(en) van de overledene over te maken aan de erfgenamen.

U kan zelf kiezen hoe het verdelingsorder eruitziet. Wel moet het minstens deze informatie bevatten:

• de volledige namen van de erfgenamen,
• de rekeningnummers van de erfgenamen waarop het geld overgemaakt kan worden,
• een recto-verso kopie van de identiteitskaart van iedere erfgenaam,
• hoe het geld procentueel op de rekening verdeeld wordt tussen de erfgenamen,
• waar en wanneer het document werd opgemaakt,
• en een akkoord op de inhoud door alle erfgenamen (een handtekening).